ماهواره‌ی کیوب ست راهی برای تاسیس پایگاه دروازه‌ی ماه باز می‌کند
ماهواره‌ی کپستون برای یافتن مداری مناسب جهت اکتشافات بعدی بشر روی ماه، فرستاده می‌شود.
هفته‌ی گذشته، ناسا قراردادی 13.7 میلیون دلاری با تیم طراحی ماموریت‌های فضایی Advanced Space واقع در بولدر کلورادو بست. نام این ماموریت، فناور‌ی سیستم‌های مکان‌یابی خودکار میان ماه و زمین و آزمایش ناوبری یا به اختصار کپستون است. این ماهواره، مدل 12U CubeSat است و اندازه‌ای برابر با یک آون مایکروویو دارد و قرار است اواخر سال 2020 به فضا فرستاده شود.
در واقع ناسا قصد دارد با پروژه‌ی آرتمیس خود که ادامه‌ای بر ماموریت‌های آپولو 1960 و 1970 است؛ به ماه بازگردد. به‌عنوان بخشی از این پروژه، ناسا می‌خواهد پایگاه دروازه‌ی ماه (Lunar Gateway) را بسازد تا در مدار مشخص NRHO که مداری هاله‌ای در اطراف ماه است، قرار بگیرد تا از این ماهواره برای فرستادن فضانوردان و محققانی به نقاطی قطبی ماه استفاده کند. کپستون قرار است قابلیت زندگی‌کردن فضانوردان در این مدار را مورد بررسی قرار دهد.
مدار هاله‌ای NRHO به‌شدت بیضوی است؛ به همین دلیل موقعیت بسیار چالش‌برانگیزی را برای ما ایجاد می‌کند. کپستون و پایگاه دروازه‌ی ماه، مسافتی به طول 1600 کیلومتر میان سطح ماه و حضیض مداری آن و مسافت 70000 کیلومتر میان نقطه‌ی اوج مداری و سطح آن را طی خواهد کرد. در واقع کپستون مانند یک شبیه‌ساز پرواز بسیار سریع عمل خواهدکرد تا نحوه‌ی سفر فضانوردان از این پایگاه به ماه و چگونگی شرایط انجام ماموریت در این پایگاه را مورد بررسی قرار دهد. این روند برای ساخت پایگاه دروازه‌ی ماه و مراحل بعدی آن یعنی انتقال خدمه و تجهیزات، لازم است.
جیم روتر (Jim Reuter)، مدیر فناوری‌های فضایی ناسا، در مصاحبه‌ی مطبوعاتی اخیر خود اظهار داشته‌است: «این ماموریت فرصتی هیجان‌انگیز برای ناسا می‌باشد؛ تا با همکاری چندین شرکت کوچک‌تر شرایط را برای ماموریت آرتمیس مهیا نماید. همچنین انجام این پروژه، هم از لحاظ هزینه و هم از لحاظ برنامه‌ای که دارد؛ بسیار جاه‌طلبانه است و باید خطرات احتمالی آن را نیز بپذیریم».
برقراری ارتباط با کپستون
قرار است کپستون مجهز به سیستم ارتباطی و پیشران خاص خود باشد. هنگامی‌که این ماهواره به مدار ماه برسد؛ با مدارگرد اکتشافی خود که از سال 2009 در مدار ماه قرار گرفته‌است؛ ارتباط برقرار خواهد کرد و از این طریق مکان آن را خواهدیافت.
کپستون، پس از ماموریت‌های مارکو و مارکو-بی، سومین ماهواره از سری CubeSat خواهد بود که خارج از مدار زمین کار می‌کند. دو ماموریت مارکو و مارکو-بی فضاپیمای اینسایت مارس را هدایت می‌کردند.
این پروژه یا به‌عنوان ماموریت مشترکی با ماموریتی دیگر و یا با لانچر کوچک‌تری به‌عنوان بار اصلی، پرتاب خواهدشد. سیستم پرتاب فضایی یا SLS نیز چندین ماهواره‌ی CubeSat را به‌عنوان بخشی از اولین ماموریت آرتمیس به ماه حمل خواهدکرد. اما همان‌طور که کلیر اسکلی (Clare Skelly)، از مرکز پروازهایی فضایی گادرد ناسا یادآور شده‌است؛ برای کپستون بسیار سریع تصمیم‌گیری شده و تا زمانی که میزان ظرفیت ترابری آن مشخص نشده، ساخت آن شروع نخواهدشد. وی همچنین افزود: «ناسا اطلاعاتی را از صنایع امریکا برای گزینه‌های پیشنهادی راه‌اندازی تجاری این ماهواره درخواست کرده‌است.»
امسال سال پرکاری برای ماموریت‌های اکتشافی ماه بوده است. همان‌طور که می‌دانید ماموریت چانگ‌ای 4 (Chang’e 4) چین، اولین فرود خود بر روی ماه را تجربه کرده‌است. دو تلاش ناموفق دیگر برای فرود روی سطح ماه نیز توسط برشیت (Beresheet) اسرائیل و ویکرام (Vikram) هند صورت گرفت. از طرفی چاندرایان 2 (Chandrayaan) هند توانست با موفقیت در مدار ماه قرار بگیرد. با این حال برنامه‌های دیگری نیز در راه است. در حال حاضر قرار است ماژول اصلی پایگاه دروازه‌ی ماه، در اوایل سال 2022 پرتاب شود.
اگر کپستون ماموریت موفقی باشد؛ راهی را برای بازدید انسان از مدار ماه بازخواهدکرد.
منبع:Sky & Telescope
